زبان بدن یا زبان بی صدا در واقع همان تصویری از کلام است که با قدرت شماتیک و قابلیت تصویر سازی خود، مفاهیم را به وضوح القاء میکند. یکی از نکاتی که باید به آن توجه کرد این است که اگر بخواهیم برای آموزش زبان بدن به افراد الگو و چینش مشخصی را تحمیل و اجبار کنیم، نگرشی نادرست است، چرا که کلام لطافت خود را از دست میدهد و سخنران را به یک فرد با حرکات قابل پیش بینی مبدل میکند. باید اذعان داشت زبان بدن برای هر فرد فراخور دانش، شخصیت، منش و دیدگاه اجتماعی و حتی ظاهر فیزیکی متفاوت است.
همچنین سعی کنید از حرکات تکراری بدن بپرهیزید و برای القای مفاهیم و معانی حرکات متناسب و متنوع داشته باشید به طوری که برای مخاطب حرکاتتان قابل پیش بینی نباشد. از سرعت در تغییر حرکات بدن امتناع کنید. سرعت حرکات باید مرتبط و همراه با میزان سرعت در بیان سخنور باشد. اغراقآمیز بودن حرکات بدن در هنگام سخنوری امتیاز بخش است، بدین معنا که هر چقدر حرکت اندامها برجستهتر باشد در نگاه مخاطب طبیعی و جذابتر جلوه میکند. در ادامه به چهار اصل مهمی که در زبان بدن همگان یکسان میباشد؛ میپردازیم.
استقرار
استقرار یعنی قرار گرفتن در حالت بی حرکتی، به عبارتی دیگر، استقرار آغاز و فرجام حرکات زبان بدن سخنران است که درحالت ایستاده هنگام سخنرانی از این حالت شروع و به همین حالت منتهی می شود:
-با قامتی راست و بی حرکت بایستید.
- استقرار دست ها بصورت طبیعی در کنار بدن باشد.
- کف دست به طرف عقب باشد و شست ِدست ها با پاها تماس داشته باشد.
حرکات دست
باید توجه داشت که حرکات دو دست چپ و راست نباید مانند هم باشد. نداشتن سرعت در حرکت دستها باعث از بین رفتن تمرکز و عدم توجه مخاطب به کلمات سخنران میشود. همچنین نواختن کف دست بر روی میز سخنرانی برای بیان مطالب هیجانی و یا طرح مسئلهای می تواند مفید باشد. برای تشریح جملات با کمک دست تان تصویر ذهنی مخاطب را شکل دهید و برای تأیید، تاکید، اشاره و حتی تهدید از انگشت اشاره خود برای تاثیرگذاری هرچه بیشتر کلامتان بهره ببرید. با بیان هر مفهومی از سوی مخاطب باید حرکت دستها نیز مطابق با آن شکل داده شود. برای نمونه: برای بیان "کنایه و اشاره" دست راست به صورت خطی و مورب حرکت می کند. برای بیان "پوچ بودن و بی فایده بودن" باید خیلی سریع دستها را مشت کرده و سپس باز نمایید. برای بیان "مطلبی احساسی" انگشتان دست را به یکدیگر گره بزنید.
حرکات سر و صورت
حرکات و عکس العملهای صورت در هنگام سخنرانی باید تصویری از آنچه که سخنران میگوید؛ باشد. مثلا نهی و نفی کردن را با تکان دادن سر به سمت چپ و راست نشان میدهیم و برای تصدیق گفته ای سر را به جهت بالا و پایین تکان می دهیم. برای جلب توجه کامل مخاطب چرخش سر باید بصورت متنوع انجام گیرد.
حرکات چشم
تماسهای چشمی از نافذترین و تأثیرگذارترین اجزای زبان بدن سخنران هستند و در مقابل، بیان جملات خاص و ویژه موجب مات و متحیر نمودن چشم ها و عکس العملهای چشمی مخاطب خواهد شد. بنابراین تماس و حرکت چشمی دارای رابطه ی دو سویه است چرا که موجب برانگیختن احساسات و عکس العملها در دو طرف سخن میشود.
با رعایت اصول و استانداردهای سخنرانی در همایشها و رویدادها، بر روی مخاطب خود تاثیر مناسبی میگذارید و قادر خواهید بود به اهداف خود بطور مناسبی دست پیدا کنید.